Brede Welvaart beoogt een verdieping en verbreding op beleidsthema’s. Verbreding in de zin dat er niet alleen naar economische, maar ook naar ecologische en sociaal-maatschappelijke dimensies van besluiten wordt gekeken. Verdieping in de zin dat er niet alleen wordt gekeken naar effecten in het ‘hier en nu’, maar ook voor toekomstige generaties en de rest van de wereld.
Er werken op dit moment drie planbureaus aan het verankeren van Brede Welvaart in de begrotingssystematiek. Dit initiatief en de toenemende aandacht voor dit thema juicht Building Change toe. Tegelijkertijd zijn er ook zorgelijke signalen. Sinds juni 2022 is er geen update meer geweest van de planbureaus, en de ‘dimensie elders’ wordt lastig meetbaar bevonden door ministeries.
Vanuit deze observatie doet Building Change drie aanbevelingen aan de Commissie Rijksuitgaven:
1. De dimensie elders mag niet ondersneeuwen. Om gewogen besluitvorming mogelijk te maken is het van belang dat de kamer niet alleen geïnformeerd wordt over de gevolgen hier en nu, en de latere generaties. Maar ook de effecten op het Mondiale Zuiden. Tevens draagt aandacht voor deze bij aan het nakomen van internationale verplichtingen, zoals het behalen van de SDG-agenda. Naast ontwikkeling in Nederland hoort daar ook het tegengaan van negatieve spillovers.
2. Onderzoek de mogelijkheid om minder vanuit modellen te kijken en meer vanuit veronderstelde effecten. Het is begrijpelijk dat ambtenaren de ‘dimensie elders’ lastig meetbaar vinden, maar wachten op juiste data en indicatoren is geen optie. Zolang de projecten van de planbureaus en de IMF om dit in kaart te brengen niet afgerond zijn sneeuwt de dimensie elders onder. Geef daarom een verondersteld of verwacht effect weer in huidige beleidsstukken.
3. Een gezamelijke inspanning hierop is van groot belang. De kern van brede welvaart is een balans van samenleving, economie en milieu. Dat vraagt om inzet van alle delen van die samenleving. Van de overheid en haar beleidsmedewerkers, van regering en kamerleden. Maar ook van het bedrijfsleven, en de inwoners die beide hun verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de toekomst.
Vanuit haar voortdurende pleidooi voor meer beleidscoherentie ziet Building Change de toenemende aandacht voor en inspanningen op weg naar meer Brede Welvaart als een grote kans. Vanuit de verankering in de Begrotingssystematiek kan de Kamer in staat worden gesteld om gewogen besluiten te nemen met het oog op het mondiale zuiden. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de dimensie elders wel goed wordt meegenomen in die verankering en niet als een restproduct van het hele Brede Welvaartsdenken eindigt. Daarmee zou Brede Welvaart verworden tot een modewoord, terwijl het juist broodnodig is.