Slappe hap is geen verrassing
De reactie van onze Minister van Buitenlandse Zaken viel niet tegen. Het was precies wat je ervan kon verwachten: een slappe hap. Als je verwachtingen laag zijn, word je ook niet snel teleurgesteld. Dat vind ik altijd een goede strategie als iemand keer op keer toch niet doet wat hij belooft. En na het ongewijzigd toestaan van de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking en het laten wegvagen van het maatschappelijk middenveld door een rechts-extremistische minister, die ook op zíjn ministerie werkt, loopt mijn vertrouwen in hem opnieuw een deuk op.
Veldkamp heeft een prachtig cv, is in principe ruimdenkend, lijkt mij echt heel aardig en is bij tijd en wijle ook principieel, maar ik ben de rode draad kwijt. Staan we nu wel voor mensenrechten, of niet? Zijn vrouwenrechten nu wel belangrijk, of niet? Doet de internationale rechtsorde ertoe, of niet? Of maakt het uit waar een exces plaatsvindt? Bijvoorbeeld, als het in Oekraïne om vrede en veiligheid gaat, zijn we als Nederland duidelijk een medestander en spreken we ons uit voor Oekraïne en tegen de Russische aanvallen. Maar gaat het om Israël en Hamas dan bekijken we de zaken met een andere lens. Dan zijn we tegen geweld zonder te benoemen welk geweld – van beide kanten. Vager kan het niet.
Op bezoek in Kenia vanwege de handel
Het geweld tegen de oppositie in Kenia van vorig jaar veroordelen we ook niet in het belang van onze handel, zoals rozen die naar Nederland gevlogen worden. In Kenia laat Veldkamp opnieuw zien waar hij voor staat. Hij is met het Koningspaar en minister Klever op reis. Die laatste mag in haar toespraken haar radicaal-rechtse agenda toelichten en het simplistische eigenbelang van Nederland zonder gêne propageren. Het heeft er de schijn van dat hij er hoogstens op toeziet dat er niet ook met Kenia ineens een vluchtelingendeal wordt afgesproken. Een soort babysitter op reis dus.
Veldkamp schrijft op X dat hij in Kenia is om ruimte te creëren voor handel, veiligheid en internationale samenwerking. Maar geld neemt hij nauwelijks mee. Gelukkig is daar de “open dialoog en sterke relatie”. Voor hoe lang nog vraag ik me dan af?! De kraan gaat dicht, organisaties die in Kenia werken op het vlak van mensenrechten en verantwoord ondernemen worden opgedoekt. Gaan we dan zaken doen ondanks mensenrechtenschendingen? Waar staan we nou precies voor. Ik moet te veel tussen de regels doorlezen.
Noblesse oblige als minister
Het ministerschap van Buitenlandse Zaken is niet zomaar een functie. Het is een functie waar mijns inziens noblesse oblige voor geldt. Dus principes eerst, politiek gekonkel daarna. De oorlog in Oekraïne moet veroordeeld worden. Het geweld in Gaza mag inmiddels wel eens veroordeeld worden. En zonodig haal je met diplomatie de scherpste randjes weer van de statements af. Maar publiekelijk moet je laten zien dat je ergens voor staat, een beetje ballen tonen, lef hebben.
Verbaas ons en doe het
Ik mis het stoere, vooruitstrevende, rechtvaardige Nederland waar een minister inging tegen Trump en She Decides opstartte, ik mis dat wij met stevige woorden internationaal geweld en oorlogsmisdaden veroordelen en tegen de agressoren ingaan, ik mis dat we vooroplopen als het om vrouwenrechten gaat en om het nastreven van gendergelijkheid en inclusiviteit wereldwijd. Nederland is qua buitenlandpolitiek op dit moment precies het tegenovergestelde aan het worden; een slappe hap en volledig de weg kwijt. Nog even doorbijten, vrees ik. Of misschien, heel misschien, gaat Veldkamp mij en anderen toch verbazen en komt hij op voor rechtvaardigheid en andere diepgewortelde waarden waar Nederland om bekend staat. Ik ben bereid om omvergeblazen te worden. Kom maar op!