Dat ontwikkelingsgeld van de OESO besteed mag worden aan eerstejaars asielopvang, betekent niet dat het ook moet. Sterker nog, de OESO is helemaal niet blij met hoe Nederland deze regel toepast. De OESO wil dat geld voor ontwikkelingssamenwerking aan lange termijn armoedebestrijding wordt besteed in ontwikkelingslanden, niet in donorlanden zelf.
Tegenstrijdige boodschap van het kabinet
Tijdens de SDG-top in New York committeerde Nederland zich deze week met vele andere landen om wereldwijd meer te doen om de Sustainable Development Goals te halen. Alleen landen die zich wilden committeren aan echt ambitieuze doelstellingen mochten spreken tijdens de top. Het is dus geen verrassing dat Nederland niet op het hoofdpodium stond. Terwijl de Nederlandse delegatie in New York goede sier maakte door zich te committeren aan meer inzet, werd in eigen land ondertussen duidelijk dat de bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking nog steeds op de rol staan. Ondanks de demissionaire status van het kabinet en ondanks een eerder duidelijk ‘Nee’ van de Tweede Kamer gaan de bezuinigingen ‘gewoon’ door. Door deze maatregel gaat Nederland in ieder geval tegen haar eigen oproep in om meer te doen. Het wordt steeds minder duidelijk hoe we die SDG-doelen dan moeten halen.
Subsidie op fossiele brandstoffen is 40 miljard, per jaar
De subsidies op fossiele brandstoffen worden bijvoorbeeld nog steeds niet afgeschaft. Het werd deze week wel duidelijk dat het bedrag dat Nederland hierdoor aan inkomsten misloopt veel hoger is dan eerder berekend was. Dit gaat om 40 miljard per jaar! Ter vergelijking, de bezuinigingen op Ontwikkelingssamenwerking bedragen 3,5 miljard over 4 jaar. Je zou dus die belofte om de SDGs te halen voorop kunnen zetten en zeggen dat je iets meer belasting heft, vervuiling ontmoedigt en het budget voor Ontwikkelingssamenwerking ongemoeid laat.
Onze geloofwaardigheid en reputatie staan op het spel
In april dit jaar gaf de Britse minister van Internationale Ontwikkeling Mitchell een lange en diepgaande speech over Internationale Samenwerking. Hij reflecteerde op de Britse inzet die sterk is verminderd de afgelopen jaren. Dat heeft een enorme reputatieschade tot gevolg gehad in veel van de landen waar de UK een band mee opgebouwd heeft. Voor de diplomatie is dit heel negatief geweest.
Dit soort schade beperkt zich niet alleen tot de UK, maar treft ook andere landen die hun inzet op ontwikkelingssamenwerking verminderen, zoals Nederland. Wat de Afrikaanse Unie ziet, zijn rijke landen die het voor elkaar krijgen nog meer rijkdom te vergaren om zo hun eigen systeem in stand te houden. Maar dat systeem maakt de wereld kapot en vergroot armoede in landen in Afrika. Mitchell signaleert dat men in het globale zuiden daarover boos, afkeurend en wanhopig is. In plaats van de samenwerking op te zoeken, keren sommige landen zich al van hun Europese partners af. Door de vaak fragiele contexten is dat slecht voor vrede en stabiliteit. En de internationale diplomatie is er niet mee geholpen.
Niet alleen woorden, nu tijd voor daden
VN-baas António Guterres benoemde tijdens de SDG top deze week dat het huidige systeem ouderwets en oneerlijk is. Hij ziet een gebrek aan daadkracht. In rijke landen vervuilen we erop los en laten mensen die dagelijks moeten overleven in een door klimaatverandering getroffen omgeving (Marokko, Libië, Niger, Pakistan, Bangladesh om er zomaar wat te noemen) of in conflictgebieden (Ethiopië, Sudan, Zuid-Sudan om er opnieuw zomaar wat te noemen) aan hun lot over. We liggen niet op koers om de SDG’s te halen. Je zou er moedeloos van worden. Gelukkig staan onze volksvertegenwoordigers wel lachend op de Prinsjesdagfoto’s.