Vrouwen hun waardigheid laten herwinnen
Ik streef ernaar om de meest kwetsbare en verdrukte vrouwen en meisjes terzijde te staan, zodat ze hun innerlijke bron durven aan te wenden, hun kracht in kaart kunnen brengen, hun stem kunnen laten klinken en zodat ze al hun sociale en mentale blokkades te boven kunnen komen, zodat ze zelf de gemeenschap zullen kunnen dienen.
Mohamed is in het Keniaanse district West-Pokot opgegroeid, in een groot, conservatief, polygaam moslimgezin. Haar vader was een geslaagd zakenman, wat haar van privileges voorzag en haar voor de harde realiteit van het ‘andere’ leven behoedde, wat niet wil zeggen dat ze de problemen van de minderbedeelden in haar gemeenschap niet meekreeg, zeker niet, zelfs.‘Ik denk niet dat ik toevallig een changemaker ben geworden. Als kind zag ik alle moeilijkheden langskomen: op school, op weg naar school, bij ontmoetingen tussendoor. Voor gezondheidszorg moesten mensen véle kilometers lopen en ze waren door de armoede aangeraakt. Ik heb vrouwen onder bomen zien bevallen, of ergens langs de weg. Sommige jonge meiden werden van school gehaald om vroeg te trouwen, terwijl andere aan genitale verminking ten prooi vielen… ‘Wáár we als mens ook doorheen gaan: het laat vingerafdrukken achter in ons onderbewuste. Op het moment zelf valt het misschien niet op, maar ooit gebeurt er weer iets en komt het naar boven en zie je alsnog de gevolgen ervan. De dingen die ik in mijn gemeenschap zag, waar ik destijds niet bij stilstond, hebben me hierheen gebracht.’
WADADIA & Fistula Foundation Africa and Asia
Dat ‘hier’ is Women and Development Against Distress (WADADIA), dat ze heeft opgericht, en de Fistula Foundation Africa and Asia, waar ze de directeur van is. WADADIA is gezeteld in het Keniaanse stadje Mumias en werkt in veertien landen met drie pijlers – reproductieve gezondheid, financiële versterking en psychosociale steun – om kwetsbare vrouwen en meisjes, onder wie sekswerkers en slachtoffers van gendergerelateerd geweld, bij te staan.
Maar waarom is ze van het behandelen van dieren overgestapt op het brengen van verandering in de levens van deze vrouwen? ‘Op een dag bezocht ik een boerderij en steeds zag ik even een gezicht verschijnen, dat naar me loerde en dan weer verdween. Ik ging op zoek en toen vond ik een gehandicapt jongetje, niet ouder dan een jaar of vier, aan een touw vastgebonden en met een kommetje pap dat net buiten zijn bereik stond… ‘Hij zat in zijn eigen ontlasting – het was hartverscheurend om te zien en ik kreeg het niet van mijn netvlies af, niet uit mijn gedachten. Ik vervolgde mijn onderzoekje en wist uit te vissen dat hij aan dat touw lag omdat hij voor “misdadiger” doorging, met z’n beperking en als buitenechtelijk kind.’ Zijn moeder was daarna vlug gevonden – ze werkte als sekswerker en was door haar familie verstoten. ‘Ik vroeg me af hoeveel vrouwen zoals zij er zouden zijn. Ik zocht ze op, hoorde hun verhalen aan en wilde weten hoe het zo gekomen was, waarom hun leven zo’n afslag had genomen.’
Hun sociale moeilijkheden kun je Mohameds motivatie noemen om WADADIA op te zetten, in 2016, dat sindsdien met de Fistula Foundation samenwerkt. Vier jaar geleden ontving het de hoofdprijs bij de NOW-Us! Awards – door Partos georganiseerd, samen met Voice Global – voor haar innovatieve project Voices of Hope for Action. Daarmee zocht WADADIA naar meer middelen om ‘overlevers’ in staat te stellen een changemaker te worden, door voor de verandering te zorgen die ze zèlf hebben meegemaakt. Het wendde het gewonnen bedrag – plus financiering door het Amerikaanse koppel Kit en Laura Brazier – aan om een hostel voor fistelpatiënten te bouwen. ‘Dat biedt die vrouwen een veilige rustplaats en geeft ze de kans te genezen’, zegt Mohamed, ‘en het geeft ons de gelegenheid ze klaar te stomen voor hun terugkeer in de maatschappij.
WADADIA heeft aan hun empowerment gewerkt, zodat ze voor hun eigen rechten kunnen opkomen, door ze bij alle lagen van het programma te betrekken. We gaan armoede tegen door voormalige sekswerkers en overlevers van die fistelellende sociaal en financieel onafhankelijk te maken, zodat ze hun stem luider kunnen laten klinken, in de richting die ze zelf verkiezen. ‘Ik heb dus een forum voor vrouwen opgezet en vandaag de dag kijken ze naar elkaar om en steunen ze elkaar. In de voorbije acht jaar heeft ons programma meer dan vijfduizend vrouwen aan een gratis fisteloperatie geholpen, door heel Kenia heen – dat soort verandering laat vrouwen hun waardigheid herwinnen.
Leer meer over de Fistula Foundation