yellow shape
Belangenbehartiging & Beleidsbeïnvloeding Nieuws

Cruciale besluiten over ontwikkelingssamenwerking – herzie bezuiniging n.a.v. van mondiale situatie 

De komende week wordt een belangrijke week voor de toekomst van ontwikkelingssamenwerking. Op 18 februari stemt de commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp over moties die het budget en de handelingsruimte van ontwikkelingssamenwerking en maatschappelijke organisaties raken. Tegelijkertijd wordt een petitie aan de Eerste Kamer aangeboden, waarin internationale partners de negatieve impact van de bezuinigingen op kwetsbare groepen wereldwijd onderstrepen.

 

18 februari 2025

De aangekondigde bezuinigingen van minister Klever bedreigen miljoenen mensen die steun ontvangen via ontwikkelingsorganisaties. In een tijd waar Amerika ook schrikbarend van koers verandert, zou Nederland juist moeten investeren in internationale afspraken en samenwerking voor stabiliteit en vrede. Het kabinet wil echter diep snijden in middelen voor maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor internationale samenwerking, democratie, mensenrechten en klimaat. Partos roept de Kamerleden op om deze bezuinigingen te herzien en te blijven investeren in duurzame ontwikkeling wereldwijd. 

Internationale gevolgen & USAID

De afgelopen tijd werd duidelijk dat de VS haar ontwikkelingsfinanciering abrupt stopzet. De stillegging van USAID-fondsen heeft als gevolg het stilvallen van gezondheidszorg (Zie artikel van Wemos in de Volkskrant), medicijnleveringen (zie het nieuwsbericht over Aidsfonds bij de NOS) en noodhulp in midden en lage inkomenslanden. Dit raakt direct internationale partners die hun levensreddende werk niet meer kunnen uitvoeren. Het ondermijnt niet alleen mondiale stabiliteit, maar raakt ook Nederland. Noodhulp en ontwikkelingssamenwerking zijn strategische investeringen die armoede, conflict en extremisme helpen voorkomen. Dit levert tevens een goede basis op voor internationale relaties, diplomatie en handel. Wanneer landen geholpen worden om economische en sociale structuren op te bouwen, worden de voedingsbodems voor conflict en extremisme weggenomen.  

Drastische bezuinigingen

De aangekondigde bezuinigingen door minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp en haar visie op maatschappelijke organisaties hebben een negatieve impact op miljoenen mensen die steun ontvangen via ontwikkelingsorganisaties. De minister wil het budget voor maatschappelijke organisaties met ruim 70% verlagen van 1,4 miljard (per 5 jaar) naar tussen de 4 en 5 miljoen euro in de periode 2026-2030. Dit bedreigt initiatieven op het gebied van armoedebestrijding, gezondheid en klimaat.   

Krimpende ruimte voor maatschappelijke organisaties

Daarnaast beperkt haar beleid de speelruimte van maatschappelijke organisaties, waardoor hun effectiviteit afneemt. De minister gaat daarmee voorbij aan de bewezen waarde van maatschappelijke organisaties als pleitbezorgers en veranderaars.  Het werk van maatschappelijke organisaties is onmisbaar voor duurzame en sociale verandering wereldwijd. Ze zijn diep verankerd in de samenleving en vervullen meerdere cruciale rollen: als waakhond van de rechtsstaat, als pleitbezorger van transparantie, en als tegenkracht tegen autoritaire tendensen.  Ze zijn onderdeel van internationale samenwerkingsverbanden en beschikken over een uitgebreid en fijn vertakt netwerk. Het behouden van wereldwijde steun voor democratische processen, stabiliteit, vrede en mensenrechten, hangt voor een groot deel af van de mondiale netwerken van maatschappelijke organisaties.  

Alleen met structurele en duurzame samenwerking kunnen we bouwen aan een stabiele en rechtvaardige wereld. Dit is ook in het belang van Nederland zelf. Partos blijft de Kamerleden daarom oproepen om deze zware bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking te herzien, zeker in het licht van het wegvallen de Amerikaanse financiering, zodat maatschappelijke actoren wereldwijd hun belangrijke werk kunnen blijven doen. 

Invloed op Nederlandse belangen

Met deze bezuinigingen schaadt het kabinet de internationale positie van Nederland. De reputatie en handelspartnerschappen van Nederland lijden hieronder, nu Nederland de kans laat liggen om als betrouwbare bondgenoot op te treden in tijden van mondiale uitdagingen. 

Juist in tijden van crisis moeten we investeren in duurzame ontwikkeling voor stabiliteit, vrede en veiligheid, aldus Liana Hoornweg, directeur van Partos, de branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking die meer dan 100 ontwikkelingsorganisaties vertegenwoordigt.  

Oproep aan het kabinet: erken de noodzaak van het werk van maatschappelijke organisaties wereldwijd

Het is nu aan de Tweede Kamer om de voorstellen van minister Klever te beoordelen. Partos roept de Tweede Kamer op om het voorgenomen beleid bij te sturen. Allereerst door meer budget vrij te maken, zodat maatschappelijke actoren wereldwijd hun belangrijke werk kunnen blijven doen. In een tijd waarin internationale samenwerking meer dan ooit nodig is om te werken aan globale uitdagingen als klimaatverandering, conflicten, ongelijkheid en armoede, kunnen we het ons niet veroorloven om zo hard het mes te zetten in de maatschappelijke organisaties die zich hier samen voor inzetten. Internationale partnerschappen en investeringen in mensenrechten, democratie en klimaat zijn onmisbaar voor een stabiele en rechtvaardige wereld.