yellow shape
Communicatie & Beeldvorming

Terugblik | ‘De cultuur van communiceren’ met Adriana Esmeijer

Vorige week mochten we zo’n 40 deelnemers welkom heten bij ‘De cultuur van communiceren?!’ met als gastspreker Adriana Esmeijer. Zij leidde maar liefst twintig jaar het Prins Bernhard Cultuurfonds en had daarbij altijd veel aandacht voor communicatie. De Opzij riep haar in 2016, 2015, 2011 en 2009 uittot de meest invloedrijke vrouw in de Goede Doelensector. De grote vraag die tijdens het event centraal stond: wat kunnen wij als OS-sector van de cultuursector leren op het gebied van communicatie?

18 maart 2021

Blik naar buiten
Met de verkiezingen op komst viel het ons op dat er in de media en debatten maar weinig aandacht is voor ‘Het Buitenland’, laat staan voor ontwikkelingssamenwerking. Het zijn nogal naar binnen gerichte tijden. Corona in eigen land, werkloosheid, economische crisis, huizenmarkt. Stuk voor stuk belangrijke onderwerpen. Toch is het belangrijk dat Nederland zijn blik weer naar buiten richt.. Ons land is historisch gezien een land dat internationaal een helpende hand biedt. Zet die traditie voort. Zeggen wij niet alleen als Partos, maar ook diverse onderzoeken laten zien dat de kiezer veel op heeft met het buitenland en de steun daarvoor. Als Partos blijven we dat verhaal vertellen.


Kantoorgrenzen

Maar laten wij als sector ons ook eens de vraag stellen: blikken wij zelf genoeg naar buiten? Kijken wij verder dan onze eigen ‘kantoorgrenzen’? Als we roepen dat er weinig aandacht is voor ontwikkelingssamenwerking in deze tijden: wat zouden we daar zelf aan kunnen doen? Precies deze vragen vormden de aanleiding voor dit online evenement met Adriana Esmeijer. Hoe zou de cultuursector ons hierbij kunnen inspireren?


Bestaansrecht

Het Prins Bernard Cultuurfonds is een privaat goed doel, oftewel het fonds krijgt geen geld van de overheid.. Essentieel dus om constant bezig te zijn met de vraag: hoe je betrek je het grote publiek bij cultuur? En hoe zorg je ervoor dat zij jouw sector wilt steunen? Kunst en cultuur zouden in Nederland niet bestaan zonder het particuliere geven aan cultuur. Denk aan het Rijksmuseum en het Concertgebouw, beide producten van particulier schenken.


Bungelen
Het Prins Bernhard Cultuurfonds doneert jaarlijks tussen de 35 en 40 miljoen euro aan ruim 3.500 projecten. Maar er is geen gift zonder dat het fonds niet eerst zelf een donatie ontvangt. En laat het geven aan cultuur, nu vrijwel altijd onderaan bungelen in het prioriteitenlijstje om te schenken … want, zo hield Esmeijer ons voor: “Er is een gebrek aan urgentie waardoor het relatief weinig prioriteit heeft. Cultuur is een luxe en geen nood.”


Wereld op zijn kop
Hoe lukte het dan toch om dit geven te stimuleren? Hiervoor bedacht het fonds onder andere het ‘fondsen op naam’ toe te laten. Schenkers mogen dan zelf de naam en doelstelling van het betreffende fonds bepalen. Een slimme zet van het Prins Bernard Fonds want hierdoor verdrievoudigde het budget. Maar afgelopen jaar veranderde corona de hele wereld, dus ook die van de kunst. Alles moest dicht. Alle inkomsten verdwenen. Tegelijkertijd waren er enorme investeringen nodig om alles corona-proof te maken binnen de sector. Cultuur werd ineens iets dat aandacht behoefde en dat gaf het fonds de mogelijkheid om een appel te doen op allerhande doelgroepen: het publiek, de loterijen, andere fondsen en de overheid. Hoe? Door op alle fronten campagne te voeren!

Campagnevoorbeelden:

  • Het Cultuurmakersfonds
    Opgericht om zzp’ers de zomer van 2020 door te helpen. Gedurende deze campagne werkten diverse fondsen samen, zoals de Bank Giro Loterij, het VSB Fonds en Fonds 21. Samen hielpen zij enorm veel cultuurmakers. 
  • Burgerinitiatief
    #DoeMeeMetJeAOW. Oproep aan AOW’ers om vakantiegeld in mei te besteden aan cultuur, geïnitieerd door twee ‘AOW’ers’.  Het Prins Bernard Cultuurfonds faciliteerde deze campagne. 
  • Publiekscampagne Houd Cultuur Levend
    Cultuurmakers zelfs als ambassadeurs, zoals Frits Sissing, Jeangu Macrooy en Thomas Cammaert.
  • Corporate campagne: Het begin van iets moois
    Doel: Hoop geven. Hoop dat er weer goede tijden komen. Goede tijden ook voor cultuurmakers. 

Als Esmeijer terugdenkt aan het afgelopen jaar trekt zij diverse lessen. Wat maakte dat zij zo succesvol het Nederlandse publiek wisten te betrekken bij de cultuur?

  • Zorg voor een gezamenlijke sterke case for support: Houd Cultuur Levend!
  • Formuleer een hoopvolle belofte van hoe het er straks weer uit zal zien.
  • Richt je op lokale initiatieven, die middenstander bij jou om de hoek!
  • Werk samen!
    • Sta open voor allerhande partnerschappen.
    • Schuif richtlijnen opzij en ga samenwerken met verschillende fondsen. Sla de handen ineen.
    • Treed gezamenlijk én met lef naar buiten
  • Richt je op nieuwe schenkers
    • Schenkers zijn meer dan eenmalige donateurs. Laat ze lid worden van jouw fondsenfamilie en betrek ze actief. Neem dit mee in je relatiestrategie.
  • Maak jezelf uniek en onmisbaar. 

Naar de maan!
Ten slotte ging Esmeijer in op het zogenaamde Moonshot thinking. Denk groots en zonder beperkingen in tijd, geld en grenzen. Alleen op die manier kom je tot nieuwe ideeën. Laat vaste denkpatronen los om tot een oplossing te komen van vraagstukken die de hele wereld aangaan.


Een van de kerntaken waar Partos zich mee bezig houdt is Communicatie & Beeldvorming. In dit licht organiseerden wij het event ‘De cultuur van communiceren?!’. Heb je inhoudelijke ideeën voor een volgend event? Laat het weten via via Sarah Hendriks (sarah@partos.nl).