Buitenland is binnenland. Er is een rechtstreeks verband tussen de oorlog in Oekraïne en de prijsstijgingen hier in Nederland. Onze uitstoot van broeikasgassen leidt elders tot toenemende droogte, voedseltekorten en biodiversiteitsverlies. Ook de komst van asielzoekers houdt verband met externe factoren, zoals armoede en conflict in Afghanistan, Irak en Syrië, repressieve regimes op het Afrikaanse continent en verhoogde instabiliteit in de Sahel. Deze uitdagingen vragen om een ambitieus beleid en voldoende middelen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS). Daarom is het goed dat het ontwikkelingsbudget stijgt naar €3,9 miljard door de groei van het Bruto Nationaal Inkomen. In aanvulling op onze eerdere korte reactie komt Partos nu met een uitgebreide reactie op de begroting van het ministerie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
Klimaat: beloftes nakomen
Wat betreft klimaat is de tijd aangebroken om grote stappen te zetten. Nederland moet eindelijk zijn belofte nakomen voor een eerlijke bijdrage aan de kosten van klimaatmitigatie en -adaptatie in ontwikkelingslanden. Zoals afgesproken moet publieke klimaatfinanciering bovenop het bestaande ontwikkelingsbudget komen. Ook zou Nederland er goed aan doen om het voorstel voor een financiële faciliteit voor verlies en schade (loss and damages) te steunen op de aankomende klimaattop in Sharm-el-Sheikh.
Maatschappelijke organisaties onder druk
Ook op het gebied van civic space is er werk aan de winkel. Wereldwijd krimpt de ruimte voor het maatschappelijk middenveld door de inperking van burgerlijke vrijheden. Daarom roept Partos de minister op om de steun aan maatschappelijke organisaties via het Civic Space Flex Fonds permanent te verhogen. Verder worden maatschappelijke organisaties getroffen door aanhoudende inflatie, waardoor Nederlandse ontwikkelingsdoelen uit het zicht raken. De minister zou het extra ontwikkelingsbudget moeten aanwenden om deze doelen overeind te houden.
Ruimhartige en menswaardige asielopvang, maar niet ten koste van duurzame ontwikkeling
Daarnaast lopen de Nederlandse uitgaven aan de eerstejaarsopvang van asielzoekers de komende jaren flink op. Deze opvang wordt gefinancierd uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Hoewel Partos groot voorstander is van ruimhartige en menswaardige opvang, moet ontwikkelingsgeld besteed worden waarvoor het is bedoeld: duurzame ontwikkeling in lage- en middeninkomenslanden. Daarom pleit Partos voor een plafond van €500 miljoen voor de uitgaven uit het ontwikkelingsbudget bestemd voor asielopvang. Als de asielkosten hoger uitvallen dan €500 miljoen moeten ze gefinancierd worden uit de algemene middelen.
Betere onderbouwing gewenst
Tot slot dringt Partos aan op het beter motiveren van gemaakte keuzes en meer duidelijkheid over hoe extra uitgaven zullen worden besteed. Dat geldt voor de keuzes ten aanzien van vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling (artikel 4), multilaterale samenwerking (artikel 5) en duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen (artikel 1).