Bezuinigingen 2023 van de baan door kasschuif
Op dinsdag 13 juni stemde de Tweede Kamer over moties die waren ingediend bij het debat over de Voorjaarsnota op 8 juni. Tijdens dat debat stonden de 3,4 miljard aan bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking centraal. Het kabinet had deze bezuinigingen aangekondigd om met dat geld de oplopende kosten van de eerstejaars asielopvang te betalen.
Op de avond vóór het debat van 8 juni waren coalitiepartijen ChristenUnie, D66 en CDA al met een oplossing gekomen om de lopende ontwikkelingsbegroting te ontzien en de aangekondigde bezuiniging voor 2023 ongedaan te maken. Het voorstel was om geld dat begroot is voor de toekomst naar voren te halen met een zogenaamde kasschuif. Op 13 juni sprak een meerderheid van de Tweede Kamer zijn steun uit voor dit voorstel. Steun kwam van de SP, GroenLinks, Volt, DENK, Den Haan, BIJ1, PvdA, PvdD, Gündoğan, D66, Omtzigt, ChristenUnie, SGP en het CDA.
Dit betekent dat het kabinet in de besluitvorming over Prinsjesdag in augustus geld naar voren moet halen dat begroot was voor 2027 en 2028. Dit is een belangrijke eerste stap, omdat geplande projecten op het gebied van voedselzekerheid, klimaatactie, noodhulp en andere uitdagingen in 2023 daarmee gespaard blijven.
Ontwikkelingsbudget blijft opdraaien voor oplopende asielkosten
Tegelijkertijd is het fundamentele probleem niet opgelost. Want ook in de toekomst zal het ontwikkelingsbudget nog steeds opdraaien voor oplopende asielkosten. Bovendien, door nu al toekomstige budgetten uit te geven is straks minder geld beschikbaar voor duurzame ontwikkeling.
Partos pleit daarom voor een structurele oplossing: het maximeren van de asielkosten die betaald worden uit het ontwikkelingsbudget. Tijdens het debat van 8 juni riepen ook Klaver (GroenLinks), Kuiken (PvdA), Stoffer (SGP) en Azarkan (DENK) het kabinet op om de druk van de asielkosten op het ontwikkelingsbudget structureel op te lossen. Coalitiepartijen ChristenUnie, D66 en CDA toonden zich eveneens ongelukkig met de manier waarop asielkosten nu voor rekening van dit budget komen.
Het zal dus nodig blijven om politieke partijen te bewegen om tot een permanente oplossing te komen. Zeker in aanloop naar de besluitvorming over Prinsjesdag die in augustus begint.
Campagne tegen bezuinigingen werkt
Aan het debat over de bezuinigingen ging de nodige reuring vooraf. Zo riepen ruim 80 directeuren van ontwikkelingsorganisaties al op tot het terugdraaien van de bezuinigingen. Daarbovenop deden de leiders van 24 religieuze en levensbeschouwelijke organisaties, onder wie vertegenwoordigers van de Raad van Kerken, het Contactorgaan Moslims en Overheid en het Humanistisch Verbond een vergelijkbaar appèl op het kabinet. Ook kwam er een videostatement van bekende Nederlanders en een scherpe advertentie in landelijke dagbladen, die pijnlijk blootlegde dat de uiteindelijke gedupeerden van de bezuinigingen op het ontwikkelingsbudget niet zomaar naar het Malieveld kunnen komen om te demonstreren.