yellow shape

Civic space: kansen en obstakels in financiering

Civic space is niet alleen een recht, het is ook een gevecht. Je hebt het fundamentele recht om vreedzaam samen te komen, je te verenigingen en je, als individu of als groep te mogen uiten. Maar in tal van landen staat dit recht onder grote druk. De schrijnende voorbeelden in Rusland halen nu de internationale media. Rusland is geen uitzondering. Wereldwijd vinden misstanden plaats, van censuur en verbodsbepalingen voor kritische organisaties tot onterechte arrestaties en erger. Hoopgevend is dat mensen op allerlei manieren proberen de beperkingen te doorbreken. Ondersteuning van dit verzet is een speerpunt van Partos en veel van onze leden, ook in de financiering.

16 juni 2022

Tijdens onze online bijeenkomst Civic Space: Action and Resourcing op 14 juni, gingen we in op diverse trends, met een sterke focus op de (uitdagingen van) financiering  van civic space acties. Een van de organisaties die zich sterk inzet voor civic space, is Free Press Unlimited. voor haar jarenlange inzet op het gebied van persvrijheid ontving FPU onlangs nog de Tegel, de belangrijkste journalistieke prijs van Nederland. Leon Willems van FPU ging in op het belang van vrije pers, en de noodzaak van ook financiële steun voor veiligheid van journalisten en toegang tot betrouwbare informatie (zie hier voor zijn presentatie: Civic Space and Media Freedom).

Jeroen Kelderhuis van het Ministerie van Buitenlandse Zaken gaf een beknopt overzicht van de beleidsacties van zijn ministerie. De meest omvangrijke actie is hierin het beleid en de financiële middelen voor Versterking van het Maatschappelijk Middenveld. Hij lichtte ook de modaliteiten toe van twee, kleinere, maar zeer relevante fondsen voor civic space acties en innovatie: het Civic Space Fund (CSF) en het CSF Flex. De Nederlandse ambassades in OECD-DAC landen hebben hiermee geld beschikbaar voor civic space activiteiten van lokale organisaties. Zie hier zijn presentatie intro Civic Space Fund en een algemene beschrijving op onze website.

Clara Bosco van Civicus tenslotte gaf een uitgebreid overzicht van trends en uitdagingen bij de financiering van civic space acties. Lokale groepen in het globale zuiden lopen tegen tal van belemmeringen op bij het verkrijgen van fondsen. Dit varieert van weinig overzicht van beschikbare fondsen, moeilijk vervulbare bureaucratische voorwaarden en tussengroepen waar een groot deel van de middelen blijft hangen, tot te weinig flexibele fondsen en soms ook een te hoge ondergrens voor fondsen. Dit laatste was ook voor Buitenlandse Zaken een reden om bij het CSF Flex fonds een relatief laag bodembedrag aan te houden: de aanvraag moet minimaal €100.000 per activiteit zijn en de uitvoering mag doorlopen tot in 2023. Nog steeds is dit voor veel groepen een hoog bedrag om te kunnen behappen. Behapbaarheid blijkt ook aan de kant van het ministerie, een issue, met name bij de ambassades. Niet alle ambassades hebben de capaciteit (of prioriteit) om adequaat met informatieverschaffing en het fondsbeheer om te gaan.

Vanuit Partos, en vooral via de leden willen we graag bijdragen aan de ruchtbaarheid van de fondsen. Daarnaast blijven we aandacht geven aan veelbelovende en innovatieve manieren van financiering voor civic space actie, onder andere tijdens het Partos Innovation Festival op 14 oktober. Want al met al is ook financiering van civic space acties een recht en een noodzakelijk gevecht.