Ook het komend jaar zijn er programma’s en acties voor en met buitengesloten of benadeelde groepen. Daarbij gaat het niet alleen om minderheden, zoals bijvoorbeeld mensen die vanwege hun seksuele geaardheid of genderidentiteit gediscrimineerd worden. In een wereld waar macht en middelen zijn geconcentreerd bij kleine groepen, gaat het juist ook om meerderheden, zoals bij rassendiscriminatie, achterstelling van vrouwen, en de beperkte toegang van vele honderden miljoenen mensen tot gezonde voeding, adequate medicijnen en andere basisvoorzieningen.
Aandacht voor minder zichtbare groepen is geen automatisch gegeven bij ontwikkelingssamenwerking. Tal van nationale en multilaterale instellingen richten zich op de formele sector, zoals instituties en (grotere) bedrijven. De informele economie valt buiten de boot. In het Afrika ten zuiden van de Sahara ligt het percentage personen dat in de informele economie werkzaam is tussen de 80 en 90%! Als je dit percentage ziet, begrijp je de beperking van veel handels- en private sectorinitiatieven die zich overwegend op de formele sector richten. Een goed voorbeeld staat in de zojuist uitgekomen, en zeer lezenswaardige, Vice Versa Special Topsector 2021/’22 Lakmoesproef; hoe goed is onze ontwikkelingssector nu echt? Een passage uit de beschrijving van een onderzoek van de Universiteit van Wageningen vat beperking en alternatief goed samen.
“Bestaande investeringen en projecten zijn gericht op de teelt van granen of tomaten en uiten, die niet veel vitaminen bevatten. Deze producten worden over grote afstanden verhandeld met auto’s en vrachtwagens, wat het doorgaans een zaak voor mannen maakt. Gezonde bladgroenten – zoals spinazie of sukuma wiki in Oost Afrika – zijn minder goed houdbaar en worden lokaal verbouwd en door vrouwen verhandeld in de informele economie. Dat levert een bijdrage aan gezonde voeding in de steden en de inkomens van vrouwen, waar investeringen en projecten doorgaans niet op zijn gericht”.
Het bovenstaande voorbeeld illustreert de tekortkoming van de institutionele top-down (‘trickle down’) benadering en onderstreept de noodzaak van bottom-up (‘trickle up’) initiatieven, die niet van institutionele belangen, maar van noden en kracht van burgers uitgaan. Dit vormt een van de onderwerpen die Partos het komende jaar oppakt onder de noemer van ‘Inclusive Civic Power’, het centrale thema in het Partos Jaarplan 2022 Verbonden in kwetsbaarheid en kracht. De komende weken staat in dit verband al een aantal activiteiten op stapel, zie de agenda. Een drietal activiteiten lichten we er hier uit:
13 januari
20 januari
Wereldcafé over Shift the Power, waar wij de Partos ‘dream paper’ presenteren
27 januari
Innovation Hub | Leersessie over machtsdynamiek binnen (strategische) partnerschappen
We hopen dat deze initiatieven een opmaat vormen voor een jaar waarin onze wensen de orde van de dag bepalen! Een jaar waarin we samen werken, lachen, huilen, hopen, en waarop we aan het eind met voldoening op terug kunnen kijken omdat we gedaan hebben wat we konden.