Het is opnieuw een duidelijke boodschap, lekker populistisch. En een klap in het gezicht van een sector die zich naar eer en geweten inzet voor een betere wereld. De brief is gebaseerd op een gevaarlijke ideologie, die gebaseerd is op minachting en superioriteitsgevoel. Het nieuwe beleid is harteloos en kortzichtig. Dat Nederland wel kan bepalen hoe de zaken gedaan worden, geeft aan dat deze minister geen enkel idee heeft van de emancipatiegolf die gaande is op het Afrikaanse continent en hoe er naar Europese landen gekeken wordt.
Europa zet zichzelf buitenspel
Veel Afrikaanse landen willen meer profiteren van de (voor ons) onmisbare rijkdommen die in hun bodem aanwezig zijn. China is nu de grote speler en Europa wil daarmee concurreren, zoals duidelijk wordt in de opzet van het Global Gateway programma van de EU. Daarvoor moet je toch een goede en betrouwbare gesprekspartner zijn. Als Europese landen dan hun eigenbelang op de eerste plek zetten en niet meedoen met die Europese doelen, dan laat je heel duidelijk zien aan de rest van de wereld hoe verdeeld het continent eigenlijk is. Daar maken de VS en Rusland nu dankbaar gebruik van in de onderhandelingen over de oorlog in Oekraïne, maar ook in algemene zin en wereldwijd. Europa wordt simpelweg buitenspel gezet als niet ter zake doende. Daarover zijn veel landen in Europa boos. Het probleem is alleen dat populistische en extremistische regeringen in de EU dit soort gedrag over zichzelf afroepen. Als je op basis van minachting en superioriteit opereert, moet je niet verbaasd zijn als je met gelijke munt betaald wordt. En Trump en Poetin maken daarbij geen onderscheid tussen Nederland, Finland of Ierland.
Nederlandse verontwaardiging blijft uit
Ik merk dat in Nederland de echte verontwaardiging uitblijft over wat er gaande is, zowel qua bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking als het olifant-in-de-porseleinkast optreden van de Amerikaanse president. Binnen de sector maakt iedereen zich zorgen en is er wel sprake van boosheid, maar op grote schaal is er een soort gelatenheid in Nederland. Ik vind die moeilijk te duiden.
Misschien moeten we nog directer worden aangevallen door Trump? Vinden we dat het nu (nog) niet over ons gaat? Ik las onlangs een post op LinkedIn van een oud-militair uit Denemarken. Veel Denen zijn heel erg boos omdat Trump vindt dat Denemarken geen goede bondgenoot is. De Deense president spreekt zich al langer publiekelijk uit tegen de manier waarop Trump zich op Groenland beroept. Maar ook de gewone Deen is inmiddels meer dan gepikeerd. Deze militaire verpleegkundige heeft gediend in Afghanistan samen met Amerikanen. Hij beschreef hoe hij tientallen Amerikaanse soldaten verpleegd heeft en sommigen begeleid heeft bij het sterven als hun wonden te ernstig waren. Amerikanen en Denen vormden één front. En nu zou Denemarken geen goede bondgenoot zijn, omdat Trump zijn zin niet krijgt? Dat strijkt mensen tegen de haren in.
Mars in België brengt tienduizenden mensen op de been
In België gingen mensen twee weken geleden de straat op om te protesteren tegen hun nieuwe regering, daags nadat die geformeerd was. Zij spraken zich uit voor internationale solidariteit en tegen 25% bezuiniging op ontwikkelingssamenwerking. Tienduizenden mensen liepen in een mars door Brussel om te laten zien dat zij zich zorgen maken. In Nederland gebeurt dit nog niet. Maar ik kan me inmiddels niet meer voorstellen dat mensen het niet zat zijn. Die poppenkast in Den Haag, dat amateurisme, dat niet opkomen voor vrouwen en mensen in kwetsbare situaties, ministers in hetzelfde kabinet die elkaar tegenspreken, een partijleider die zijn staatssecretaris publiekelijk afvalt, de partij die voor goed bestuur zou moeten zijn en zich links en rechts laat inhalen door onbehoorlijke wetsvoorstellen en zich laat piepelen door andere coalitiepartijen.
Als dit zo doorgaat, wordt Nederland nog de 52e staat van de Verenigde Staten. Gewoon omdat Trump dat wil en wij maar ruziemaken en niet opletten. Of hij geeft Nederland aan Poetin als wisselgeld voor terugtrekking uit Oekraïne, want wij zijn immers wel een goede bondgenoot. Te bizar? Zeker waar! Maar de algehele sluiting van USAID was ook bizar en is toch aan het gebeuren. We staan erbij en we kijken ernaar.
Tijd om ons uit te spreken
Tijd om ons extra luid uit te spreken voor internationale solidariteit. En om het signaal af te geven dat we in Nederland in ons eigen belang wel bezig zijn met internationale vrede en veiligheid en geen speelbal zijn op het internationale toneel. Eigen belang is namelijk ook het belang van de ander waarborgen, dan ben je een waardige gesprekspartner. Dan wordt er vanzelfsprekend rekening met jouw belangen gehouden in plaats van dat je dit bij anderen door de strot duwt. Dat laatste is op lange termijn namelijk niet houdbaar en gaat een keer tegen Nederland werken.
Wordt snel vervolgd met een oproep tot actie!