Column geschreven door Dolf Jansen
Een jaar of 20 geleden raakte ik betrokken bij het werk van OxfamNovib, simpel gezegd omdat het wereldbeeld dat zij hebben en de manier waarop ze aan oplossingen werken overeenkomt met hoe ik kijk en denk: de wereld, en de planeet trouwens ook, is een geheel waar we met zijn allen – ik geloof nu zo’n 8 miljard mensen – deel van uitmaken EN verantwoordelijk voor zijn. En dat betekent weer dat je in je daden en keuzes, zowel in het klein als consument, als in het groot bij allesbepalende politieke beslissingen, probeert rekening te houden met de gevolgen daarvan, niet alleen voor jezelf en de 5-, 6- of 7-vinkers om je heen maar ook met mensen en plekken ver weg. Omdát de wereld een geheel is, omdat je je niet in een landje kunt afsluiten voor de rest van de planeet, omdat wij een deel van onze welvaart te danken hebben aan veel van die ‘andere mensen’: historisch door kolonialisme en slavernij, nu nog steeds door gebruik te maken van goedkope arbeid en grondstoffen, door handelscontracten af te sluiten die vooral voor ons, aan de rijke kant, gunstig zijn, en door belastingontwijking mogelijk te maken – hallo Zuidas, hallo Herengracht – die miljarden per jaar niet op de plek terecht laat komen waar ze horen. Inderdaad, de armere landen, de ontwikkelingslanden, de landen op achterstand.
En ja, ik begrijp dat je daar met je Max Havelaar-koffie en fair wear-kleding niet tegenop kunt, maar dat is nou waarom beschaafde landen een systeem hebben dat ontwikkelingssamenwerking heet. Een heel klein deel van onze welvaart en economische groei – ik herhaal nog maar eens, die vaak ten koste ging en gaat van plekken op de wereld waar ze helemaal niet naar Marcel van Roosmalen en Gijs Groenteman kúnnen kijken, als ze dat al zouden willen – een klein deel dus gebruiken om, in samenwerking, te zorgen dat op allerlei plekken op deze aarde waar dat nog niet voor elkaar is gezondheidszorg en onderwijs en vrouwen- en kinderrechten en economische kansen ontstaan. En, want ik heb het k-woord nog niet genoemd, om de gevolgen van klimaatcrisis die juist op die plekken – denk aan de Hoorn van Afrika, denk aan Zuid-Azie,
denk aan alle eilanden wereldwijd die geen Deltawerken kunnen bekostigen – meedogenloos toeslaat, te verkleinen. Door bomen te planten, irrigatie mogelijk te maken, schoon drinkwater te verzorgen, vanuit onze agrarische kennis gewassen helpen ontwikkelen die beter tegen droogte of plagen kunnen, waterkeringen te bouwen, de mogelijkheden zijn (bijna) eindeloos.
Maar, en ik ga nu even over op capslock: DAN MOET JE DAT SYSTEEM VAN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING WEL IN STAND HOUDEN.
Afgelopen week kwam het onzalige plan naar buiten om wat wij op dit gebied doen de komende jaren af te laten nemen. En niet zo’n beetje ook. Waarbij opgemerkt dat het bedrag dat aanhalingstekens bespaard wordt besteed gaat worden aan de, liefst minimale, opvang voor asielzoekers in dit land. Bed-bad-brood is al langer matje-druppeldouche-voedselbank.
Even wat feiten en getallen: er wordt de komende jaren 3,4 miljard euro bezuinigt op het budget voor internationale armoedebestrijding en noodhulp. Dat betekent dat 19% van het ontwikkelingsgeld gebruikt gaat worden voor de asielopvang. Dat loopt op naar 29% in 2026. Waarbij opgemerkt dat tussen het schrijven van deze column en dit moment van uitspreken er binnen de coalitie wordt gezocht naar geitenpaadjes, oplossingen voor dit jaar en de mij onbekende kasschuif. Nee, geen kaasschaaf, maar het alvast uitgeven van geld dat voor later bestemd was..
Mijn vader gebruikte vroeger de term het paard achter de wagen spannen voor iets dat niet werkt en eerlijk gezegd ook nogal dom is. Ik bedoel: ik weet dat er meer redenen zijn je land te ontvluchten dan droogte en honger en rechteloosheid en onmogelijkheid een leven op te bouwen voor jezelf en je gezin omdat alles wat verdiend wordt wegstroomt naar grote bedrijven en spiegelende panden op een plek die je eigenlijk nauwelijks voor kunt stellen, maar het idee dat je zowel hulp als samenwerking afbouwt, lijkt me de kans niet echt verkleinen dat Eerdmans en Wilders het schuim nog meer op de lippen gaan krijgen. Omdat de vluchtelingenstroom maar toeneemt, omdat Rutte en van de Burg prutsers zijn, omdat gewone blanke
Nederlanders niet eens meer….sorry, ik dwaalde even naar de van Muiswinkel-versie van een politicus uit de jaren 90.
De boodschap van tientallen organisaties, van kerken ook, van heel veel gewone mensen, en van deze goedbedoelende betrokkene is vrij simpel: zorg dat mensen kunnen werken aan een hoopvolle toekomst. Juist waar het nodig is, in de meest kwetsbare landen. Investeer hierin. Ontwikkeling werkt. Opgeven niet.
Videostatements
Persoonlijke video boodschap van Dolf Jansen:
Video statement met BN’ers en directeuren van ontwikkelingsorganisaties:
Teaser video met BN’ers: