Een structurele oplossing
De inzet van Partos voor die verkiezingen is helder: er moet een structurele oplossing komen voor een stabiel en betrouwbaar ontwikkelingsbudget. Daartoe moet de bekostiging van de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit het ontwikkelingsbudget gemaximeerd worden. Zo repareren we de onrechtvaardigheid van de huidige systematiek. Nu komt namelijk een groot deel van het geld terecht in Nederland in plaats van dat het geïnvesteerd wordt in de duurzame ontwikkeling van landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Investeringen die daar aantoonbaar succesvol zijn, zo laten evaluaties telkens zien. Te meer omdat dit gebeurt op basis van gelijkwaardigheid, met inzet van alle partijen.
Betrouwbaar en voorspelbaar
Nederland heeft een lange traditie van bijdragen aan ontwikkeling in de wereld. Met geld, kennis en mensen. Met behulp van het ontwikkelingsbudget helpen we mee met de aanpak van grote problemen zoals klimaat, armoede, gezondheid, mensenrechten. Dat is des te belangrijker met alle huidige geopolitieke crisissen waar we mee te maken hebben. Deze bijdrage is nu telkens onzeker vanwege de bestaande systematiek waarbij keer op keer vanuit het ontwikkelingsbudget financiële gaten in de eerstejaars asielopvang worden gedicht. Dit maakt Nederland bovendien onbetrouwbaar. Partnerlanden, bedrijven en ontwikkelingsorganisaties weten nu nooit waar ze aan toe zijn. Er kunnen geen structurele afspraken worden gemaakt. Zoals iedere andere publieke sector, vragen wij daarom om een zuivere, solide en voorspelbare begrotingssystematiek. De ministers van BHOS en Financiën hebben daarin de verantwoordelijkheid, met controle en toezicht vanuit het parlement en de Algemene Rekenkamer.
Een budget om op te rekenen
In de tussentijd kan het huidige demissionaire kabinet niet stil blijven zitten. Er wacht een aangenomen motie-Grinwis/Slootweg/van Weyenberg op uitvoering, die het kabinet oproept om met buffers uit de toekomst (2027 en 2028), de negatieve gevolgen voor het ontwikkelingsbudget in 2023 te beperken. En zo de in de Voorjaarsnota aangekondigde controversiële bezuinigingen te voorkomen en lopende programma’s niet in gevaar te brengen. Hetzelfde geldt uiteraard voor de begroting van 2024, die het demissionaire kabinet in september presenteert. In het nieuwe regeerakkoord moet er gekozen worden voor een structurele aanpassing van de systematiek. Oftewel, een budget om op te rekenen.
Wat ging hieraan vooraf?
Verschillende debatten stonden in het teken van de bezuinigingen.
Eerder riepen ruim 80 directeuren van ontwikkelingsorganisaties al op tot het terugdraaien van de bezuinigingen. Daarbovenop deden de leiders van 24 religieuze en levensbeschouwelijke organisaties, onder wie vertegenwoordigers van de Raad van Kerken, het Contactorgaan Moslims en Overheid en het Humanistisch Verbond een vergelijkbaar appèl op het kabinet. Ook kwam er een videostatement van bekende Nederlanders en een scherpe advertentie in landelijke dagbladen, die pijnlijk blootlegde dat de uiteindelijke gedupeerden van de bezuinigingen op het ontwikkelingsbudget niet zomaar naar het Malieveld kunnen komen om te demonstreren.